Εθνολογική αλλοίωση: Από το 13ο αιώνα, ο Ελληνισμός διασπάστηκε
σε άλλες περιοχές υπό ξένους δυνάστες. Αλλόφυλοι μισθοφόροι διείσδυσαν στο
στρατό και στη διοίκηση του κράτους. Το
ελληνικό στοιχείο αποδυναμώθηκε, χαλαρώνοντας την ισχύ του και προκαλώντας μια
καταλυτική εθνολογική αλλοίωση.
Σύγχυση στο εσωτερικό του κράτους: θρησκευτικές και ιδεολογικές αντιθέσεις έπλητταν
το σώμα της αυτοκρατορίας. Οι επαναλαμβανόμενες υποχωρήσεις των πολιτικών στις
παπικές απαιτήσεις, προκειμένου να κερδίσουν την πολύτιμη στρατιωτική βοήθεια
και γενικότερα οι δυτικές επιρροές,
προκάλεσαν σύγχυση στην πνευματική ταυτότητα του Βυζαντίου.
Εμφύλιοι πόλεμοι: Οι εμφύλιοι πόλεμοι (1321-1328, 1341-1355) πέραν
από τη δημογραφική συρρίκνωση που προκάλεσαν στο κράτος, κούρασαν και
τρομοκράτησαν το λαό, πλήττοντας την ψυχολογική του πυγμή και ενοποίηση.
Οικονομική κρίση: Η οικονομική κρίση, απόρροια λανθασμένων
οικονομικών πολιτικών των αυτοκρατόρων, αποτέλεσε ίσως το βασικότερο αίτιο της
Άλωσης της Πόλης. Η συνεχής αύξηση της
μεγάλης ιδιοκτησίας εις βάρος των μικρών, η δυσβάστακτη φορολογία στους
οικονομικά αδύναμους, η καταχρηστική επέκταση του θεσμού των «προνοιαρίων»
(κατόχων πρόνοιας) και η αύξηση των μοναστηριακών εδαφών, καταπόνησαν τους
μικροκαλλιεργητές, εγκαθιδρύοντας μια οικονομική ολιγαρχία, που τελικά οδήγησε
στην κρίση. Η ελπίδα εξόδου από αυτήν μέσω του εμπορίου δεν ήταν στέρεη, καθώς
οι εμπορικές σχέσεις είχαν περάσει στα χέρια των δυτικών.
Διαφθορά: η φιλαργυρία, οι αδικίες και η διαφθορά οδήγησαν στην
αποδυνάμωση του κράτους, προετοιμάζοντας το έδαφος για την Άλωση της Πόλης
χρόνια πριν. Η
κατάσταση περιγράφηκε λεπτομερώς, από το Γεννάδιο, τον πρώτο Πατριάρχη της
Κωνσταντινούπολης μετά την Άλωση. Όπως βρέθηκε σε χειρόγραφη εξομολόγησή του, η
παρακάτω «κατάθεση ψυχής» περιγράφει την ηθική κατάπτωση εκείνων των καιρών:
«Κύριε! Διασκορπιστήκαμε
παντού. Γελοιοποιηθήκαμε όχι μόνο στα μάτια των γειτόνων μας αλλά και όλων των
ανθρώπων. Μας κοροϊδεύουν και μας χλευάζουν όλοι γύρω μας. Γίναμε
παράδειγμα συμφοράς στην ανθρώπινη ζωή. Κύριε, γιατί τα επέτρεψες αυτά σε μας;
Γιατί ο θυμός σου μας κατέκαυσε;… Είμαστε διεφθαρμένοι και σιχαμεροί σε
ό,τι κάνουμε. Δανείζαμε χρήματα με τόκο και παίρναμε δωροδοκίες από αθώους
ανθρώπους. Αποστραφήκαμε τη δικαιοσύνη και τον έλεγχο. Οι ζυγαριές μας ήταν
άνισες. Τα χρήματά μας ήταν παράνομα»
Απόσπασμα - tsemperlidou.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου