Αποσπάσματα:
121. Όσα κάνει ο Θεός, επειδή είναι
αγαθός, τα κάνει για χάρη του ανθρώπου. Όσα κάνει ο άνθρωπος είτε καλά είτε
κακά, τα κάνει για χάρη του εαυτού του. Και για να μην θαυμάζεις την ευτυχία
των κακών ανθρώπων, έχε υπόψη σου ότι και οι πόλεις διατηρούν και τρέφουν τους
δήμιους χωρίς να τους επαινούν για την κακή τους ιδιότητα, αλλά με αυτούς
τιμωρούν τους κακοποιούς. Έτσι και ο Θεός επιτρέπει στους κακούς να φέρονται
δυναστικά στους άλλους, ώστε με αυτούς να τιμωρούνται οι ασεβείς. Στο τέλος κι
αυτούς τους καταδικάζει, επειδή τυράννησαν τους ανθρώπους όχι ως υπηρέτες του
Θεού, αλλά ως δούλοι της δικής τους κακίας.
122. Αν οι ειδωλολάτρες γνώριζαν τι
σέβονται, δεν θα πλανιόνταν οι άθλιοι μακριά από την αληθινή πίστη, αλλά
βλέποντας την ευπρέπεια και την τάξη και την πρόνοια εκείνων που έκανε και
κάνει συνεχώς ο Θεός, θα γνώριζαν Εκείνον που έκανε όλα αυτά για χάρη του
ανθρώπου.
124. Άνθρωπος είναι εκείνος που εννόησε τι
είναι το σώμα, ότι δηλαδή είναι φθαρτό και λιγόχρονο. Ένας τέτοιος άνθρωπος εννοεί και την ψυχή ότι
έχει θεϊκή καταγωγή, ότι είναι αθάνατη και πνοή του Θεού και ότι για δοκιμασία
και θέωση συνδέθηκε με το σώμα. Εκείνος που εννόησε τι είναι η ψυχή, ζει με
σωστό και θεάρεστο τρόπο και δεν υπακούει στο σώμα του, αλλά βλέποντας νοερά το
Θεό σκέφτεται και τα αιώνια αγαθά που χαρίζει ο Θεός στη ψυχή.
125. Ο Θεός ως αγαθός και πλουσιόδωρος,
έδωσε στον άνθρωπο το δικαίωμα και την ελευθερία να κάνει το καλό ή το κακό.
Του έδωσε ακόμη και γνώση για να παρατηρεί τον κόσμο και τα δημιουργήματα και
να γνωρίσει Εκείνον που όλα τα δημιούργησε για χάρη του ανθρώπου. Στο βέβηλο
όμως και ασεβή, επιτρέπεται να θέλει και να μην εννοεί τον Θεό. Μπορεί δηλαδή
και να απιστεί και να μην κατορθώνει να μάθει την αλήθεια και να φρονεί
αντίθετα προς αυτή. Τόση εξουσία έχει ο άνθρωπος πάνω στο καλό και στο κακό.
127. Ένα πράγμα μόνο δεν είναι δυνατό στον
άνθρωπο, το να είναι αθάνατος (δηλαδή κατά το σώμα, επειδή η ψυχή είναι
αθάνατη. αλλά και το σώμα μετά την ανάσταση των νεκρών θα γίνει αθάνατο). Να
ενωθεί όμως με το Θεό του είναι δυνατό, αν καταλάβει ότι μπορεί να ενωθεί.
Γιατί ο άνθρωπος που θέλει και σταχάζεται και πιστεύει και αγαπά, με την
ενάρετη ζωή του γίνεται αχώριστος σύντροφος του Θεού.
128. Το μάτι του ανθρώπου μόνο τα
φαινόμενα και ορατά βλέπει. Ο νους παρατηρεί και εννοεί τα αόρατα. Γιατί ο νους
που αγαπά το Θεό είναι φως της ψυχής. και όποιος έχει νου θεοφιλή, είναι
φωτισμένη η καρδιά του και βλέπει το Θεό νοερά.
129. Κανένας αγαθός άνθρωπος δεν είναι
αισχρός. Αλλά εκείνος που δεν είναι καλός, είναι οπωσδήποτε κακός και φίλος του
σώματος. Πρώτη αρετή του ανθρώπου είναι η περιφρόνηση της σάρκας. Γιατί ο
αποχωρισμός από τα πρόσκαιρα και φθαρτά και υλικά, που γίνεται με τη θέλησή μας
και όχι εξαιτίας της φτώχειας, μας κάνει κληρονόμους των αιωνίων και αθανάτων
αγαθών.
130. Ο άνθρωπος που έχει νου γνωρίζει τον
εαυτό του τι είναι, ότι δηλαδή ως άνθρωπος είναι φθαρτός. Εκείνος που γνωρίζει
τον εαυτό του, γνωρίζει ότι όλα είναι δημιουργήματα του Θεού και δημιουργήθηκαν
για την σωτηρία του ανθρώπου. Είναι στην εξουσία του ανθρώπου να εννοήσει τα
πάντα και να πιστέψει σωστά. Και γνωρίζει ασφαλώς ένας τέτοιος άνθρωπος ότι
εκείνοι που περιφρονούν τα βιοτικά πράγματα ελάχιστα κοπιάζουν, ενώ κερδίζουν
απόλαυση και ανάπαυση αιώνια από το Θεό μετά το θάνατο.
133. Ο Θεός για χάρη του ανθρώπου έπλασε
τα πάντα, τον ουρανό με τα ουράνια σώματα που τον στολίζουν, όπως και τη γη που
οι άνθρωποι καλλιεργούν για τον εαυτό τους. Εκείνοι που δεν αισθάνονται την
τόσο μεγάλη πρόνοια του Θεού, είναι ανόητοι.
139. Όποιος έγινε φτωχός και δεν μπορεί να
βλάψει, δεν λογαριάζεται ως ευσεβής στην πράξη. Εκείνος τώρα που μπορεί να
βλάψει και όμως την δύναμή του δεν την μεταχειρίζεται για το κακό, αλλά λυπάται
τους ανθρώπους που στέκουν χαμηλότερα, εξαιτίας της ευσέβειάς του προς το Θεό,
αυτός δέχεται αμοιβές ωφέλιμες στη ζωή και μετά το θάνατο.
140. Πολλοί είναι οι δρόμοι της σωτηρίας
των ανθρώπων από φιλανθρωπία του Θεού. Γίνονται δρόμοι επιστροφής των ψυχών που
τις ανεβάζουν στους ουρανούς. Και οι ψυχές των ανθρώπων παίρνουν μετά το θάνατο
αμοιβές για την αρετή τους και τιμωρίες για τα αμαρτήματά τους.
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης,
εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, α΄τόμος, σελ. 28-53)
πηγή: εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου