"'Αγάπη και Ταπείνωση, οι δυο αδελφωμένες αρετές"

– Γέροντα, πῶς θὰ σωθῶ μὲ τόσα πάθη ποὺ ἔχω; 

– Μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ταπείνωση. Μόλις αὐξηθοῦν αὐτὲς οἱ δύο ἀρετές, ἡ ὑπερηφάνεια καὶ ἡ κακία θὰ μείνουν ἀτροφικὲς καὶ τὰ πάθη θὰ ἀρχίσουν νὰ ψυχορραγοῦν. Ἔτσι ὅλα τὰ πάθη σιγὰ‐σιγὰ θὰ ἀφανισθοῦν καὶ ὅλες οἱ ἄλλες ἀρετὲς θὰ ἔρθουν μόνες τους. Γι᾿ αὐτὸ στρέψε ὅλες τὶς δυνάμεις σου στὴν ἀγάπη καὶ στὴν ταπείνωση.

Ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη εἶναι ἀγκαλιασμένη μὲ τὴν ταπείνωση σὰν δύο ἀδέλφια δίδυμα, πολὺ ἀγαπημένα. Ἡ ἀγάπη δὲν χωρίζει ἀπὸ τὴν ταπείνωση. Μέσα στὴν ἀγάπη βρίσκεις τὴν ταπείνωση καὶ μέσα στὴν ταπείνωση βρίσκεις τὴν ἀγάπη.

Γιὰ μένα ὅλη ἡ βάση στὴν πνευματικὴ ζωὴ εἶναι ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ταπείνωση. Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη, κατοικεῖ ὁ Χριστός, ἡ Ἀγάπη, καί, ὅπου ὑπάρχει ταπείνωση, τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ τὴν πιάνει τὸ ἐνοικιοστάσιο1. Τότε παντοῦ βασιλεύει ὁ Θεὸς καὶ ἡ γῆ μεταβάλλεται σὲ Παράδεισο. Ἐνῶ, ὅπου λείπει ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ταπείνωση, ἐκεῖ κατοικεῖ τὸ ταγκαλάκι, ὁ ἐχθρός, καὶ ζοῦν ἀπὸ ἐδῶ οἱ ἄνθρωποι μαζί του τὴν κόλαση καὶ συνέχεια χειροτερεύουν τὴν θέση τους στὴν ἄλλη ζωή.

Ὁ εὐκολώτερος δρόμος γιὰ νὰ σωθοῦμε εἶναι ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ταπείνωση· γι᾿ αὐτὰ θὰ κριθοῦμε. Αὐτὲς οἱ δύο ἀρετὲς συγκινοῦν καὶ κάμπτουν τὸν Θεὸ καὶ ἀνεβάζουν τὸ πλάσμα Του στὸν Οὐρανό. Ἀπὸ τὰ διακριτικὰ αὐτὰ – τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἀγάπη – ξεχωρίζουν οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι τὰ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ, τὰ παίρνουν μὲ ἀγάπη, τὰ περνοῦν ἄφοβα ἀπὸ τὰ ἐναέρια τελώνια2 καὶ τὰ ἀνεβάζουν στὸν φιλόστοργο Πατέρα Θεό.

1 Ἐνοικιοστάσιο: Νομικὴ διάταξη σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία οἱ ἐνοικιαστὲς στέγης δικαιοῦνται παράταση τῆς μισθώσεως.

2 Βλ. Γρηγορίου μοναχοῦ, μαθητοῦ Ἁγ. Βασιλείου τοῦ Νέου, «Ὁ τελωνισμὸς τῶν ψυχῶν κατὰ τὴν ὥρα τοῦ θανάτου: Τὰ εἴκοσι τρία βασικὰ τελώνια», Ἱ. Ἡσυχ. Ἁγ. Ἀθανασίου καὶ Ἁγ. Νεομαρτύρων Ἀκυλίνης, Κυράννης καὶ Ἀργυρῆς, Γαλήνη Ὄσσης Λαγκαδᾶ.  

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς»