Καθώς προσεύχεσαι, προσπάθησε να κρατάς το νου και την προσοχή σου
μέσα στην καρδιά, πουθενά άλλου. Το ότι
ο νους, ύστερα από λίγη ώρα προσευχής, φεύγει από την καρδιά, χάνει τη μνήμη
του Θεού και μετεωρίζεται, δηλαδή περιπλανιέται και ρεμβάζει, φανερώνει
αδυναμία αυτοσυγκεντρώσεως και υποσυνείδητη αδιαφορία για την
προσευχή. Η ψυχή κατά βάθος δεν εκτιμά την άξια της προσευχής και δεν την
αισθάνεται τόσο ως ανάγκη όσο ως καθήκον. Βιάζεται, λοιπόν, ν’ απαλλαγεί απ’
αυτήν το συντομότερο, κάνοντάς την όπως - όπως.
«Τί να κάνουμε, όταν ο νους μας τρέχει εδώ κι εκεί και
δεν μπορούμε να τον συμμαζέψουμε στην προσευχή;» Όταν είμαστε μόνοι στο σπίτι, μπορούμε ν’ αναβάλουμε
την έναρξη της προσευχής ή, αν έχουμε ήδη αρχίσει, να τη διακόψουμε για λίγο.
Αν και ύστερα απ’ αυτό το μικρό διάλειμμα ο νους μας δεν συνεργάζεται με την
προαίρεσή μας, τότε δεν έχουμε παρά να του
επιβάλουμε με τη βία, θέλει δεν θέλει, να συγκεντρωθεί στην προσευχή, σ’
όποιο βαθμό βέβαια είναι δυνατόν. Μέσα στην εκκλησία, πάλι, μερικές φορές δεν
ακούμε ή δεν καταλαβαίνουμε όσα ψάλλονται, διαβάζονται ή εκφωνούνται. Σ’ αυτές
τις περιπτώσεις, σταθείτε νοερά ενώπιον του Κυρίου και αφοσιωθείτε στην ευχή.
Να προσεύχεσαι με φόβο Θεού, επικεντρώνοντας την προσοχή στις έννοιες των
λέξεων.
Θυμηθείτε ότι η προσευχή δεν είναι λόγια και μετάνοιες, αλλά προσήλωση του νου και της καρδιάς στο Θεό. Είναι
δυνατό να διαβάσετε όλες τις τακτές ακολουθίες της ημέρας και να εκτελέσετε
όλες τις καθορισμένες μετάνοιες, αλλά η επαφή σας με το Θεό να είναι είτε
εντελώς ανύπαρκτη είτε ασήμαντη, με το νου σκορπισμένο και την καρδιά κρύα.
Έτσι κάνετε τον κανόνα σας, όχι όμως προσευχή. Μια τέτοια «προσευχή» είναι
εφάμαρτη. Ο Κύριος να φυλάει!
Με φόβο και τρόμο πρέπει να επιτελούμε
τα έργα του Θεού - αυτό να το θυμάστε πάντα. Με κάθε τρόπο και μ’ όλη σας τη δύναμη προσπαθήστε να έχετε το νου
σας στα λόγια της προσευχής ή, όπως λέει ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, να
κλείνετε το νου σας μέσα στα λόγια της προσευχής. Τη στιγμή που αρχίζετε να
προσεύχεστε, πρέπει όλη σας η προσοχή να είναι συγκεντρωμένη στο Θεό και να μην
απομακρύνεται απ’ Αυτόν…
Τότε μόνο να θεωρήσετε ότι προσευχηθήκατε καλά, όταν, τελειώνοντας, η
ψυχή σας δονείται από συντριβή και αυτομεμψία. Στη διάρκεια της ημέρας
προσπαθήστε, με την αδιάλειπτη προσευχή, να βρίσκεστε νοερά ενώπιον του Κυρίου
κάθε στιγμή, όπως βρίσκονται οι άγγελοι. Εκείνοι Του προσφέρουν την ακατάπαυστη
δοξολογία. Εμείς ας Του προσφέρουμε τη μετάνοιά μας.
Απόσπασμα
Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Χειραγωγία στην
πνευματική ζωή», Ι. Μ. Παρακλήτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου