"Όσο πιο πολλά αγαθά αποκτούν σήμερα οι άνθρωποι, τόσο πιο πολλά προβλήματα έχουν"

Ὅσο πιὸ πολλὰ ἀγαθὰ ἀποκτοῦν σήμερα οἱ ἄνθρωποι, τόσο πιὸ πολλὰ προβλήματα ἔχουν. Οὔτε τὸν Θεὸ εὐχαριστοῦν γιὰ τὶς εὐεργεσίες Του, οὔτε τὴν δυστυχία τῶν συνανθρώπων τους βλέπουν, γιὰ νὰ κάνουν καμμιὰ ἐλεημοσύνη. Σπαταλοῦν καὶ δὲν σκέφτονται τὸν ἄλλον ποὺ δὲν ἔχει νὰ φάη. Πῶς νὰ ἔρθη μετὰ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ; Ἐδῶ καὶ οἰκογενειάρχης νὰ εἶναι κανείς, πρέπει ἀπὸ κάπου νὰ κόβη καὶ νὰ οἰκονομάη κάτι, γιὰ νὰ κάνη κάποια ἐλεημοσύνη. Νὰ πῆ στὴν γυναίκα του καὶ στὰ παιδιά του ὅτι στὸ τάδε μέρος ὑπάρχει κάποιος ἄρρωστος ἐγκαταλελειμμένος ἢ κάποια φτωχὴ οἰκογένεια ποὺ ἔχει μεγάλη ἀνάγκη. Ἐὰν δὲν ἔχουν χρήματα νὰ δώσουν, ἂς τοὺς πῆ: «Ἂς δώσουμε τοὐλάχιστον ἕνα χριστιανικὸ βιβλίο, ἀφοῦ ἔχουμε πολλά». Δίνοντας σ᾿ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη, κάνει καλὸ καὶ στὸν ἑαυτό του ἀλλὰ καὶ στὴν οἰκογένειά του. 

Ἐκεῖ στὴν Ρωσία οἱ καημένοι οἱ πιστοὶ πόσο στεροῦνται! Ἔδωσα μιὰ φορὰ σὲ ἕναν Ρῶσο παπᾶ ἕνα κουτάκι λιβάνι καὶ τοῦ εἶπα: «Ἕνα φτωχὸ δῶρο». «Φτωχὸ εἶναι αὐτό; μοῦ λέει. Τὰ λιβάνια τὰ δικά μας εἶναι... βήχα‐βήχα». Κι ἐδῶ στὴν Ἑλλάδα πόσο ταλαιπωροῦνται οἱ πρόσφυγες! Στὴν Χαλκιδικὴ εἶδα κάποιον πρόσφυγα ποὺ ἔστρωνε σχιστόπλακες καὶ ἔπαιρνε τριακόσιες δραχμὲς τὸ τετραγωνικὸ μέτρο5 καὶ ἔλεγε: «Δόξα Σοι ὁ Θεός, ποὺ ἔχουμε ψωμί». Γι᾿ αὐτό, ὅταν μοῦ εἶπε ἕνας ἐργολάβος ὅτι μέσα στὴν δουλειὰ φορτώνεται ἁμαρτίες, τοῦ εἶπα: «Ἂν φορτωθῆς αὐτοὺς τοὺς πρόσφυγες καὶ τοὺς οἰκονομήσης, θὰ ξεφορτωθῆς ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες σου. Δὲν ἔχουν ποῦ νὰ μείνουν. Ἐν συγκρίσει μὲ αὐτοὺς ἐσὺ εἶσαι Ὠνάσης».

Ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἀσκήσουμε τὶς ἀρετές, ἐπέτρεψε νὰ ὑπάρχουν οἱ ἄρρωστοι, οἱ φτωχοὶ κ.λπ. Μποροῦσε καὶ τοὺς ἀρρώστους καὶ τοὺς φτωχούς, ὅλους νὰ τοὺς οἰκονομήση, ἀλλὰ τότε θὰ εἴχαμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι εἴμαστε ἐνάρετοι. Θὰ λέγαμε λ.χ. ὅτι εἴμαστε ἐλεήμονες, χωρὶς νὰ εἴμαστε, ἐνῶ τώρα τὰ ἔργα μας φανερώνουν τὶς ἀρετές μας. Δόξα τῷ Θεῷ, ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ θυσιάζονται γιὰ τὸν συνάνθρωπό τους. Γνώρισα κάποιον πού, μόλις ἀπολύθηκε ἀπὸ τὸν στρατό, δέχθηκε νὰ καταδικασθῆ ἄδικα μὲ μεγάλη ποινή, γιὰ νὰ σώση μιὰ οἰκογένεια. Δὲν σκέφθηκε οὔτε τὸ ρεζίλι, οὔτε τὴν σταδιοδρομία του.

Πάντως, βλέπω πῶς οἰκονομάει ὁ Θεός, ὥστε τοὐλάχιστον ἕνας ἀπὸ κάθε οἰκογένεια νὰ ἔχη πίστη, εὐλάβεια, γιὰ νὰ βοηθιοῦνται καὶ οἱ ὑπόλοιποι! Γνώριζα στὴν Κόνιτσα μιὰ οἰκογένεια ποὺ ὅλοι ἦταν ἀδιάφοροι πρὸς τὴν Ἐκκλησία. Μόνο μιὰ κόρη ξεχώριζε. Μόλις ἄκουγε τὴν καμπάνα, πετοῦσε τὴν ποδιά, ἄφηνε ὅλες τὶς δουλειὲς στὴν μέση καὶ πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Ἀκόμη καὶ ὅταν ἦρθαν οἱ Γερμανοὶ καὶ χτυποῦσε ὁ νεωκόρος τὴν καμπάνα, γιὰ νὰ φύγη ὁ κόσμος ἀπὸ τὰ σπίτια, αὐτὴ πῆγε στὴν ἐκκλησία γιὰ ἑσπερινό! Ἦταν καὶ πολὺ πονόψυχη, ἐνῶ οἱ γονεῖς της πολὺ τσιγγούνηδες. Ὁ πατέρας της, ἀντὶ νὰ φάη φαγητό, ἔπαιρνε καὶ ἔτρωγε ἕνα ξεροκόμματο ποὺ τὸ βουτοῦσε στὸ νερό. Ἡ δὲ μάνα της ἦταν πολὺ σφιχτή! Ἂν καὶ τὰ παιδιά της εἶχαν μεγάλες θέσεις καὶ περιουσία, ἐκείνη ἔψαχνε νὰ βρῆ κανένα ἀναμμένο καρβουνάκι στὸ τζάκι καὶ μὲ τὸ θειαφοκέρι ἔπαιρνε ἀπὸ αὐτὸ φωτιά, γιὰ νὰ μὴ χαλάση ἕνα σπίρτο! Γιὰ καφέμπρικο εἶχε ἕνα τενεκεδάκι ἀπὸ κονσέρβα! Ὅταν ἤμουν στὴν Μονὴ Στομίου, ἐπειδὴ ἡ μάνα της μὲ ἀγαποῦσε, ἂν ἤθελε ἡ κόρη νὰ πάρη κάτι ἀπὸ τὸ σπίτι τους γιὰ κανέναν φτωχὸ καὶ δυσκολευόταν νὰ τὸ βγάλη κρυφά, τῆς ἔλεγε: «Μητέρα, ὁ καλόγερος τὸ θέλει αὐτό». «Δῶσ᾿ το, δῶσ᾿ το», τῆς ἔλεγε ἐκείνη. Μόνο γιὰ τὸν καλόγερο ἡ μάνα της δὲν ἀντιδροῦσε. Ἀλλὰ καὶ τότε στὴν Κατοχὴ ἡ κόρη ἀθόρυβα βοηθοῦσε τοὺς φτωχούς. Ἔβγαζε μὲ τρόπο σιτάρι ἀπὸ τὴν ἀποθήκη τους, τὸ φορτωνόταν, τὸ πήγαινε στὸν μύλο, τὸ ἄλεθε καὶ μοίραζε τὸ ἀλεύρι στὶς φτωχὲς οἰκογένειες. Τὴν ἔπιασε μιὰ φορὰ ἡ μάνα της καὶ τί εἶχε τραβήξει! Τότε ἔταξε: «Θεέ μου, βοήθησέ με νὰ βρῶ μιὰ δουλειὰ καὶ θὰ δίνω ὅλον τὸν μισθό μου ἐλεημοσύνη». Τὴν ἄλλη μέρα τὴν ζήτησαν σὲ κάποιο ἵδρυμα. Ὤ, χαρὰ ποὺ εἶχε! Καὶ κράτησε τὸ τάμα της· οὔτε ἕνα ζευγάρι κάλτσες δὲν ἀγόρασε ἀπὸ τὸν μισθό της γιὰ τὸν ἑαυτό της· ὅλα τὰ ἔδινε ἐλεημοσύνη. Πόσοι τώρα λένε: «Θεὸς σχωρέσοι· ν᾿ ἁγιάσουν τὰ κόκκαλα τῶν γονέων σου!». Γι᾿ αὐτὸ ὁ Θεὸς οἰκονόμησε μετὰ καὶ τὴν μάνα της.

1 Μάρκ. 4, 31‐32 καὶ βλ. Ματθ. 13, 32· Λουκ. 13, 19.

2 Λουκ. 17, 21.

3 Ματθ. 6, 33.

4 Βλ. Ματθ. 11, 12.

5 Εἰπώθηκε τὸ 1992.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Δ’ «Οἰκογενειακή Ζωή»