«Γίνεσθε ὡς τά παιδία»

– Γέροντα, ποιά εἶναι ἡ φυσικὴ ἁπλότητα;

– Ἡ φυσικὴ ἁπλότητα εἶναι ἡ ἁπλότητα ποὺ ἔχει ἕνα μικρὸ παιδί. Τὸ παιδί, ὅταν κάνη μιὰ ἀταξία, τὸ μαλώνεις καὶ κλαίει. Ἂν μετὰ τοῦ δώσης ἕνα αὐτοκινητάκι, πάει, τὰ ξεχνάει ὅλα. Δὲν ἐξετάζει γιατί προηγουμένως τὸ μάλωσες καὶ ὕστερα τοῦ ἔδωσες τὸ αὐτοκινητάκι, ἐπειδὴ ὁ μικρὸς δουλεύει μὲ τὴν καρδιά, ἐνῶ ὁ μεγάλος δουλεύει μὲ τὴν λογική.

– Γέροντα, ὑπάρχουν καὶ μεγάλοι ποὺ ἔχουν στὴν φύση τους μιὰ ἁπλότητα. Αὐτὸ εἶναι ἀρετή;

– Ναί, ἀλλὰ ἡ φυσικὴ ἁπλότητα – ὅπως καὶ ὅλες οἱ φυσικὲς ἀρετὲς – χρειάζεται λαμπικάρισμα. Ὁ φύσει ἁπλὸς ἄνθρωπος ἔχει ἀκακία, καλωσύνη κ.λπ., ἔχει ὅμως καὶ τὶς παιδικὲς πονηρίες. Μπορεῖ λ.χ. νὰ μὴ σκεφθῆ κακὸ γιὰ τὸν διπλανό του, ἀλλά, ἂν πρέπη νὰ διαλέξη ἀνάμεσα σὲ δυὸ πράγματα, θὰ πάρη τὸ καλύτερο γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ θὰ ἀφήση τὸ χειρότερο στὸν ἄλλον. Εἶναι σὰν ἕνα κομμάτι χρυσὸς ποὺ ἔχει σὲ μικρὸ ποσοστὸ καὶ ἄλλα μείγματα καὶ χρειάζεται νὰ περάση ἀπὸ τὸ χωνευτήρι, γιὰ νὰ μείνη χρυσὸς καθαρός. Πρέπει δηλαδὴ νὰ καθαρισθῆ ἡ καρδιά του ἀπὸ κάθε πονηρία, ἰδιοτέλεια κ.λπ., καὶ τότε θὰ φθάση στὴν κατάσταση τῆς τελείας ἁπλότητος.

Μέσα στὴν ἀληθινὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, στὴν κατάσταση ἐκείνη τῆς ἁπλότητος καὶ καθαρότητος, ἀναπτύσσεται ἡ καλὴ παιδικότητα, τὴν ὁποία ζητᾶ ὁ Χριστὸς νὰ ἀποκτήσουμε – «γίνεσθε ὡς τὰ παιδία»2, λέει. Στὴν ἐποχή μας ὅμως, ὅσο προχωράει ἡ κοσμικὴ εὐγένεια, τόσο χάνεται ἡ ἁπλότητα, ἡ ἀληθινὴ χαρὰ καὶ τὸ φυσικὸ χαμόγελο.

Θυμᾶμαι ἕνα γεροντάκι ἀπὸ τὴν Σκήτη τῶν Ἰβήρων, τὸν Γερο‐Παχώμιο. Ὅσο μεγάλη στενοχώρια κι ἂν εἶχες, μόνον νὰ τὸν ἔβλεπες, ἔφευγε ἡ στενοχώρια ἀπὸ μόνη της. Καὶ ἂν πήγαινες μὲ σκοπὸ νὰ τοῦ πῆς πολλά, τὰ ξεχνοῦσες ὅλα, περνοῦσαν ὅλα. Εἶχε κάτι κόκκινα μάγουλα καὶ γελοῦσε σὰν παιδάκι! Ἦταν γέρος μὲ ὄψη μικροῦ παιδιοῦ. Νὰ χαλοῦσε ὁ κόσμος, γελοῦσε. Πανηγύρι! Οὔτε γράμματα ἤξερε, οὔτε καὶ ἀπὸ ψαλτικὰ ἤξερε, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ «Χριστὸς Ἀνέστη», ποὺ ἔψαλλε τὸ Πάσχα. Ὅταν ἐρχόταν στὸ Κυριακὸ3 τῆς Σκήτης, γιὰ νὰ ἐκκλησιασθῆ στὶς γιορτές, ποτὲ δὲν καθόταν στὸ στασίδι, ἀλλὰ στεκόταν πάντα ὄρθιος, ἀκόμη καὶ στὶς ὁλονυκτίες, καὶ ἔλεγε τὴν εὐχή. Εἶχε ἀγωνιστικὸ πνεῦμα καὶ πολὺ φιλότιμο. Ἂν τὸν ρωτοῦσες: «Γερο‐Παχώμιε, ποῦ βρίσκεται ἡ Ἀκολουθία», ἀπαντοῦσε: «Ψαλτήρια‐ψαλτήρια λένε οἱ Πατέρες». Ὅλα ψαλτήρια

Ἦταν πολὺ ἁπλὸ τὸ γεροντάκι αὐτὸ καὶ πολὺ χαριτωμένο. Εἶχε ἀπαλλαγῆ ἀπὸ τὰ πάθη, γι᾿ αὐτὸ ἦταν σὰν ἄκακο παιδί. Ἐνῶ, ὅταν ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀποβάλη ἀπὸ μικρὸς τὸν παιδικὸ ἐγωισμό, τὴν παιδικὴ ὑπερηφάνεια, τὸ παιδικὸ πεῖσμα καὶ παραμείνη σὲ μιὰ νηπιώδη κατάσταση, φθάνει στὰ γεράματα νὰ ἔχη ἀπαιτήσεις μικροῦ παιδιοῦ. Γι᾿ αὐτὸ λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Μὴ παιδία γίνεσθε ταῖς φρεσίν, ἀλλὰ τῇ κακίᾳ νηπιάζετε»4.

1 Βλ. Ματθ. 18, 3.

2 Ὅ.π.

3 Ὁ κυρίως ναὸς μιᾶς σκήτης, στὸν ὁποῖο ἐκκλησιάζονται οἱ σκητιῶτες μοναχοὶ τὶς Κυριακὲς καὶ τὶς μεγάλες γιορτές.

4 Α´ Κορ. 14, 20.  

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς»