Άγιος Γέροντας Παΐσιος: «Αυτοπεποίθηση - Καυχησιολογία»

Η αύτοπεποίθηση

- Γέροντα, τί σημαίνει: «Εάν μή Κύριος οίκοδομήση οΐκον, είς μάτην έκοπίασαν οί οίκοδομούντες»;

- Αυτό αναφέρεται στήν αυτοπεποίθησή του ανθρώπου. Βλέπεις, καί στην Ακολουθία του Μεγάλου Σχήματος, όταν ό υποψήφιος μοναχός έρωτάται: «Ταυτα πάντα ύπομένεις;», απαντά: «Ναί, του Θεού συνεργούντος». Δέν λέει: «Ναί, έγω μόνος μου θα υπομείνω». Οταν ό άνθρωπος δέν βάζει σέ όλα μπροστά τον Θεό, αλλά λέει: «εγώ μόνος μου θα κάνω αυτό, εγώ μέ τίς δικές μου δυνάμεις θα κάνω έκεϊνο», τότε καί τα μούτρα του τρώει καί τίποτε δεν κάνει.

 - Γέροντα, στεναχωρώ πολύ τις αδελφές, άλλα μου λένε νά κάνω, άλλα κάνω.

 - Από τήν αυτοπεποίθηση τό παθαίνεις. Εσύ νομίζεις ότι πιάνεις πουλιά στόν άέρα, ενώ πιάνεις άέρα! Σηκώνεις τό χέρι σου και νομίζεις ότι έπιασες ένα πουλί, «Τό έπιασα» λές, άλλά τό χέρι σου εϊναι άδειο. Σηκώνεις και τό άλλο σου χέρι, «τό έπιασα» λές, άλλα και πάλι τό χέρι σου είναι άδειο. Νά βλέπεις πρώτα άν εϊναι γεμάτο τό χέρι σου και ύστερα νά λές «τό έπιασα».

- Γέροντα, οι αδελφές, μου λένε ότι δυσκολεύονται μαζί μου, επειδή έπιμένω στήν γνώμη μου, εγώ όμως δέν τό καταλαβαίνω πάντοτε.

- Ξέρεις τι συμβαίνει μέ έσένα; Οταν σχηματίζεις μια γνώμη γιά κάτι, δέν λές: «μου πέρασε αυτός ό λογισμός, δέν ξέρω άν είναι σωστός», αλλά πιστεύεις ότι ή γνώμη σου είναι πάντοτε σωστή και έπιμένεις. Κάνεις σάν εκείνη τήν νοικοκυρά που τής άγόρασε ό άνδρας της ένα χταπόδι νά μαγειρέψει, άλλά του έλειπε το ένα πλοκάμι. «Τό μαγείρεψες, τής λέει, τό χταπόδι; έβρασε;». «Ποιό χταπόδι; λέει εκείνη, τό έπταπόδι». Όχι τό όχταπόδι - όχι τό έπταπόδι, νευρίασε στο τέλος ό άνδρας της άπό τήν έπιμονή της και τήν πέταξε στο πηγάδι. Αλλά και άπό κει έδειχνε μέ τά δάκτυλά της «έπτά, έπτά, έπτά»!
Κοίταξε, νά λές τόν λογισμό σου, άλλά νά μήν έπιμένής.

- Ομως, Γέροντα, πολλές φορές βλέπω ότι ή δική μου γνώμη είναι καλύτερη άπό τήν γνώμη των αδελφών μέ τις όποϊες συνεργάζομαι.

- Από τήν αυτοπεποίθησή που έχεις βλέπεις έτσι τα πράγματα. Νά προσέξεις πολύ, γιατί όποιος έχει πολλή λογική και κρίση μέ έγωισμό και αυτοπεποίθησή, μπορεί νά φθάσει νά μήν παραδέχεται κανέναν.

- Πώς θά άπαλλαγώ άπό τήν αυτοπεποίθηση;

- Αν γνωρίσεις τόν έαυτό σου, θα δής ότι δεν έχεις τίποτε δικό σου καί τίποτε δεν μπορείς νά κάνης χωρίς τήν βοήθεια του Θεού. Αν λοιπόν καταλάβεις πώς ό,τι καλό κάνεις είναι άπό τον Θεό καί όσες χαζομάρες κάνεις είναι δικές σου, τότε θά πάψης νά έχης εμπιστοσύνη στον εαυτό σου καί θά απαλλαγείς άπό τήν αυτοπεποίθηση.

Η καυχησιολογία

- Γέροντα, όποιος έχει υπερηφάνεια πάντοτε λέει  τό καλό που κάνει;

- Καί νά τό πη καί νά μήν τό πή, το ‘χει μέσα του κρυφό καμάρι! Νά, αυτές τίς μέρες ήρθε κάποιος νά μέ δή. Μου μιλούσε συνέχεια γιά τόν εαυτό του καί κάθε τόσο πρόσθετε: «Είς δόξαν Θεού τά λέω». Έλεγε - έλεγε... «Είς δόξαν Θεού τά λέω». Με τρόπο του είπα: «Μήπως µμπαίνει λίγο καί ή δόξα η δική σου;». «'Α, όχι, μου λέει, όλα είς δόξαν Θεοί...» Καί τελικά δεν είχε έρθει νά μου πή κάτι που τον απασχολούσε, άλλά νά μου διηγηθεί τα κατορθώματά του «είς δόξαν Θεού..» ενώ στήν πραγματικότητα… όλα τά έλεγε γιά τήν δόξα τήν δική του.

Πάντως, όταν ό άνθρωπος κάνει γνωστό τό καλό που κάνει καί υπερηφανεύεται, πάντοτε τό χάνει. Τότε καί κουράζεται άσκοπα καί κολάζεται.
Κάποιος που έπρόκειτο νά γίνει ίερέας πήγε σε ένα άπομονωμένο μοναστήρι νά καθίσει σαράντα μέρες πρίν άπό τήν χειροτονία του. Στίς τριάντα όκτω όμως μέρες παρουσιάσθηκε κάποια άνάγκη καί χρειάσθηκε νά κατέβει στον κόσμο. Μετά έκανε το πάν νά επιστρέψει, γιά νά μείνει άκόμη δυο μέρες, γιατί πως θά έλεγε ότι κάθησε στην έρημο σαράντα μέρες πρίν από τήν χειροτονία του;
Βλέπεις, καί ο Μωυσής σαράντα μέρες κάθησε στό Σινά, πρίν πάρη τίς δέκα εντολές!... Έλεγε μετά παντού «Εγώ πρίν από την χειροτονία μου κάθισα στήν ησυχία σαράντα μέρες». Έτσι έρχεται ή Χάρις; Χίλιες φορές να καθόταν είκοσι μέρες η δεκαπέντε ή να μην καθόταν ούτε μία μέρα, για να μή καυχιέται ότι κάθισε σαράντα μέρες. Τότε περισσότερη Χάρη θα είχε.

- Γέροντα, ο Απόστολος Παύλος λέει: «'Ο καυχώμενος έν Κυρίω καυχάσθω». Αύτή ή καύχηση μπορεί να έχη όπερηφάνεια;

- Οχι, πως να έχει υπερηφάνεια; Αύτό έχει μια δοξολογία, μια εύχαριστία στόν Θεό. Αν θεωρούμε μεγάλη τιμή καί εύεργεσία που οίκονόμησε ό Καλός Θεός να είμαστε Χριστιανοί, αύτη ή καύχηση δεν έχει υπερηφάνεια. Οταν κάποιος, άς ύποθέσουμε, θεώρει εύλογία καί χαίρεται πού ό Θεός οίκονόμησε να έχη καλούς, εύλαβείς, γονείς, αύτό δεν σημαίνει ότι καμαρώνει κοσμικά, αλλά ότι έχει εύγνωμοσύνη πρός τόν Θεό.

από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΙΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ τόμος Ε σελ 70»  (ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ – ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ)