"Να κάνουμε το καλό από αγάπη για τον Χριστό"

– Γέροντα, φοβᾶμαι, ὅταν σκέφτωμαι τὰ δύσκολα χρόνια ποὺ περιμένουμε.

– Τί φοβᾶσαι, μήπως πᾶς στὴν κόλαση καὶ βασανίζεσαι μαζὶ μὲ τὰ ταγκαλάκια; Τὸ νὰ λές: «βοήθησέ με, Χριστέ μου, νὰ πάω στὸν Παράδεισο, γιὰ νὰ μὴ Σὲ στενοχωρήσω, γιατὶ εἶναι βαρὺ μετὰ ἀπὸ ὅσα ἔκανες γιὰ μένα νὰ μὲ νιώθης στὴν κόλαση», αὐτὸ τὸ καταλαβαίνω. Ἀλλὰ νὰ θέλης νὰ πᾶς στὸν Παράδεισο, γιὰ νὰ βολευτῆς, αὐτὸ δὲν ἔχει φιλότιμο. Δὲν τὸ λέω αὐτό, γιὰ νὰ ἀφήσουμε ρέμπελη τὴν ζωή μας, νὰ κάνουμε ἀταξίες καὶ νὰ πᾶμε στὴν κόλαση, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς μπαίνει μιὰ προσπάθεια4: νὰ κάνω τὸ καλό, γιὰ νὰ μὴ χάσω τὸν Παράδεισο. Ἂν ἔχουμε φιλότιμο, θὰ σκεφθοῦμε: «Τόσοι ἄνθρωποι θὰ πᾶνε στὴν κόλαση, οἱ καημένοι, ποὺ καὶ σ᾿ αὐτὴν τὴν ζωὴ δὲν ἔνιωσαν λίγη ἀληθινὴ χαρά, κι ἐγὼ θὰ σκεφθῶ τὸν ἑαυτό μου;». Εἰλικρινὰ σᾶς λέω, δὲν μὲ ἀπασχολεῖ ποῦ θὰ πάω. Τὸν ἑαυτό μου τὸν ἔχω πετάξει. Ὄχι ὅτι θέλω νὰ εἶμαι μακριὰ ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν μὲ ἀπασχολεῖ ἂν πάω στὸν Παράδεισο, ἀλλὰ δὲν εἶναι σκοπός μου νὰ κάνω τὸ καλό, γιὰ νὰ πάω στὸν Παράδεισο. «Καὶ νὰ μὲ πετάξης, λέω, Χριστέ μου, εὐχαριστημένος θὰ εἶμαι· δὲν ἀξίζω γιὰ τὸν Παράδεισο».

Σήμερα ἡ ζωή μας ἔγινε ἄχαρη καὶ δύσκολη, γιατὶ λιγόστεψε ὁ ἡρωισμός, τὸ φιλότιμο. Ἀκόμη καὶ πνευματικοὶ ἄνθρωποι σκέφτονται μπακαλίστικα. Φθάνουν νὰ ζοῦν μία ζωὴ δῆθεν πνευματική. Κοιτᾶνε νὰ ἀπολαύσουν ὅ,τι θέλουν, μέχρι ἐκεῖ ποὺ δὲν κολάζονται. Λογαριάζουν: «Αὐτὸ κολάζει; δὲν κολάζει. Ἄρα μπορῶ νὰ τὸ ἀπολαύσω». Στὸ θέμα τῆς νηστείας π.χ. λένε: «Αὔριο εἶναι Παρασκευή. Ἔ, ἀπόψε μπορῶ νὰ φάω κρέας μέχρι δώδεκα παρὰ πέντε τὴν νύχτα· φέρε λοιπὸν νὰ φᾶμε. Μετὰ τὶς δώδεκα ὅμως δὲν κάνει· ἀλλάζει ἡ μέρα· εἶναι ἁμαρτία». Δηλαδή, θέλουν καὶ τὸν Παράδεισο νὰ μὴ χάσουν, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν τὴν ζωὴ νὰ τὴν ἀπολαύσουν. Ἔτσι ἀντιμετωπίζουν καὶ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν κόλαση μὲ τρόπο μπακαλίστικο. Ἂν ὅμως σκέφτονταν φιλότιμα, θὰ ἔλεγαν: «Ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε καὶ ὑπέφερε τόσα γιὰ μένα κι ἐγὼ πῶς νὰ Τὸν πληγώσω μὲ μιὰ ἁμαρτωλὴ πράξη μου; Δὲν θέλω νὰ πάω στὴν κόλαση, ὄχι γιὰ τίποτε ἄλλο, ἀλλὰ γιατὶ δὲν θὰ ἀντέξω νὰ στενοχωριέται ὁ Χριστός, ποὺ θὰ εἶμαι στὴν κόλαση».

Νὰ μὴν κάνουμε τὸ καλὸ μὲ ὑπολογισμό, γιὰ νὰ πάρουμε μισθό, ἀλλὰ νὰ ἀγωνιζώμαστε ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν Χριστό. Ὅ,τι κάνουμε, νὰ τὸ κάνουμε καθαρό, γιὰ τὸν Χριστό· νὰ προσέχουμε νὰ μὴν ἔχη μέσα τὸ ἀνθρώπινο στοιχεῖο, φιλαυτία, ἰδιοτέλεια κ.λπ. Νὰ ἔχουμε στὸν νοῦ μας ὅτι ὁ Χριστὸς μᾶς βλέπει, μᾶς παρακολουθεῖ, καὶ νὰ προσπαθοῦμε νὰ μὴν Τὸν στενοχωροῦμε. Διαφορετικὰ ξεφτύζει καὶ ἡ πίστη μας καὶ ἡ ἀγάπη μας.

Καὶ ἂν ἐξετάσουμε αὐτὰ ποὺ κάνουμε στὴν πνευματικὴ ζωή, ἄσκηση, νηστεία, ἀγρυπνία κ.λπ., θὰ δοῦμε ὅτι ὅλα βοηθοῦν νὰ ἔχουμε καὶ καλὴ σωματικὴ ὑγεία. Κοιμᾶται κανεὶς σὲ σκληρὸ κρεββάτι; Καὶ οἱ γιατροὶ συνιστοῦν: «Νὰ κοιμᾶσαι σὲ σκληρὸ στρῶμα, γιατὶ δὲν ὠφελεῖ νὰ κοιμᾶσαι στὰ μαλακά». Ἢ κάνει μετάνοιες; Οἱ ἄλλοι κάνουν γυμναστική, γιὰ νὰ δυναμώσουν οἱ μύες. Κοιμᾶται λίγο; Ὁ πολὺς ὕπνος ἀποχαυνώνει τὸν ἄνθρωπο. «Αὐτὸς εἶναι κοιμισμένος, ὁ ἄλλος εἶναι ξύπνιος», δὲν λένε; Δηλαδὴ τὰ πνευματικὰ ποὺ κάνει τὸν βοηθοῦν καὶ στὴν σωματική του ὑγεία. Ὕστερα ἡ ἐγκράτεια βοηθάει πολὺ τὸν ἄνθρωπο. Βλέπεις, καὶ ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ ἔρευνες κ.λπ. κοιτάζουν νὰ ζοῦν ἁγνὴ ζωή, νὰ μὴν εἶναι ζαλισμένοι, γιὰ νὰ ἔχουν διαύγεια. Ἐμεῖς βέβαια δὲν ἐγκρατευόμαστε γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο, ἀλλὰ μέσα ἀπὸ αὐτὰ τὰ πνευματικὰ ποὺ κάνουμε βγαίνει καὶ αὐτὸ τὸ ὁποῖο ἐπιδιώκουν οἱ κοσμικοί. Κάνουμε τὸ πνευματικὸ καὶ μέσα ἀπὸ τὸ πνευματικὸ βγαίνει καὶ ἡ ὑγεία τοῦ σώματος.

4 Στὴν ἀσκητικὴ γλῶσσα ἡ λέξη «προσπάθεια» σημαίνει ἐμπαθῆ προσκόλληση σὲ κάτι ἢ ἐπιδίωξη γιὰ τὴν ἱκανοποίηση μιᾶς φίλαυτης ἐπιθυμίας.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Γ’ «Πνευματικὸς Ἀγώνας»