"Προσευχή για όσους μας ζητούν"

– Γέροντα, ὅταν μᾶς λένε: «Κάντε προσευχὴ γιὰ τὸ παιδί μου ποὺ δίνει ἐξετάσεις» ἢ «κάντε προσευχὴ γιὰ τὸν τάδε ποὺ θὰ κάνη ἐγχείρηση», χρειάζεται ὕστερα νὰ ρωτήσουμε ἂν πῆγε καλά;

– Γιατί νὰ ρωτήσης ἂν πῆγε καλά; Γιὰ νὰ πῆς: «Δόξα σοι ὁ Θεός, ποὺ ἔπιασε ἡ προσευχή μου»; Ἔκανες τὸ καθῆκον σου; Προσευχήθηκες; Δὲν χρειάζεται νὰ κάνης τίποτε ἄλλο.

– Γέροντα, πῶς κάνετε προσευχὴ γιὰ τὰ ὀνόματα ποὺ σᾶς δίνουν νὰ προσευχηθῆτε;

– Πρὶν ἀπὸ τὴν ἐγχείρηση93 τὰ ὀνόματα ποὺ μοῦ ἔδιναν τὰ διάβαζα ὄρθιος, κάνοντας ἐνδιάμεσα μετάνοιες. Ὅταν γύρισα ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο, τὰ διάβαζα ξαπλωμένος, γυρτὸς στὸ πλάι. Μόλις συνῆλθα λίγο, ἄρχισα νὰ τὰ διαβάζω πάλι ὄρθιος.

– Ὅταν, Γέροντα, μᾶς δίνουν κάποιοι προσκυνητὲς ὀνόματα γιὰ Παράκληση καὶ δὲν ξέρουμε τὰ προβλήματά τους, τί νὰ λέμε;

– Νὰ λέτε: «Κύριε, ἐλέησον τοὺς δούλους σου, ὧν σὺ τὰ προβλήματα γινώσκεις».

– Καὶ ὅταν, Γέροντα, εὐχώμαστε γιὰ πρόσωπα ποὺ δὲν ξέρουμε ἂν ζοῦν ἢ πέθαναν;

– Νὰ λέτε: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον τοὺς δούλους σου».

– Καμμιὰ φορά, Γέροντα, ξεχνάω νὰ κάνω προσευχὴ γι’ αὐτοὺς ποὺ μοῦ λένε νὰ προσευχηθῶ γιὰ ἕνα συγκεκριμένο θέμα καὶ ὁρισμένη ἡμέρα.

– Νὰ ξεκινᾶς τὴν προσευχή σου ἀπὸ αὐτοὺς καὶ νὰ λές: «Μνήσθητι, Κύριε, τῶν δούλων σου τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὔχεσθαι ὑπὲρ αὐτῶν»94. Νὰ ἀναφέρης τὰ ὀνόματά τους μιὰ‐δυὸ φορὲς καὶ ὕστερα νὰ προσεύχεσαι γιὰ ὅλον τὸν κόσμο λέγοντας: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον τοὺς δούλους σου».

– Ἄλλες φορές, Γέροντα, δὲν θυμᾶμαι τὰ ὀνόματα τῶν ἀνθρώπων ποὺ ζητοῦν προσευχή.

– Ὅταν δὲν θυμᾶσαι τὰ ὀνόματα ποὺ σοῦ δίνουν, νὰ πιάνης γενικὰ τὶς περιπτώσεις· τοὺς ἀρρώστους, τὰ παιδιὰ ποὺ ἔχουν παραστρατήσει κ.λπ. Νὰ λὲς στὴν ἀρχή: «Βοήθησε, Θεέ μου, πρῶτα αὐτοὺς ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη» καὶ ὕστερα νὰ συνεχίζης μὲ τὸ «ἐλέησον τοὺς δούλους σου».

– Γέροντα, γράφω τὰ ὀνόματα τῶν ἀνθρώπων ποὺ ζητοῦν προσευχὴ κατὰ περιπτώσεις: ὑπὲρ ὑγείας, ὑπὲρ φωτισμοῦ κ.λπ., ἀλλὰ τὰ ὀνόματα συνεχῶς αὐξάνονται. Πόσον καιρὸ πρέπει νὰ τὰ κρατῶ καὶ νὰ προσεύχωμαι γιὰ τοὺς ἀνθρώπους αὐτούς;

– Νὰ κάνης πρῶτα προσευχὴ γιὰ τὰ νέα ὀνόματα καὶ μετὰ νὰ λές: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον τοὺς δούλους σου καὶ τὸν κόσμον σου ἅπαντα», γιὰ νὰ μὴ φεύγη ἡ ἁμαξοστοιχία μὲ λίγους ἐπιβάτες.

– Ὅταν, Γέροντα, μοῦ ζητήσουν νὰ κάνω προσευχὴ γιὰ ἕνα θέμα, πόσον καιρὸ πρέπει νὰ προσευχηθῶ;

– Ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸ πρόβλημα ποὺ ἔχει ὁ ἄλλος, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸ πόσο τὸν ἔχεις πονέσει ἐσύ. Μπορεῖ νὰ μὴν ἔχη μεγάλο πρόβλημα, ἀλλά, ἐπειδὴ τὸν πόνεσες, νὰ εὔχεσαι γι’ αὐτὸν χρόνια. Μπορεῖ ὅμως νὰ κάνης καὶ μόνον ἕνα κομποσχοίνι.

– Δηλαδή, Γέροντα, ποιό θὰ εἶναι τὸ κριτήριο ὅτι προσευχήθηκα, ὅσο χρειαζόταν, γιὰ ἕνα θέμα;

– Νὰ προσευχηθῆς μέχρις ἐκεῖ ποὺ δὲν σοῦ δημιουργεῖται ἄγχος. Καὶ ὅσον ἀφορᾶ τὴν ποσότητα, ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸν χρόνο ποὺ διαθέτεις. Νὰ ξέρης ὅμως ὅτι ἐκεῖνο ποὺ μετρᾶ δὲν εἶναι τὸ πόσο προσεύχεται κανείς, ἀλλὰ τὸ πῶς προσεύχεται. Μπορεῖ κάποιος νὰ διαθέτη πολὺ χρόνο στὴν προσευχὴ καὶ νὰ νομίζη πὼς προσεύχεται, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα νὰ μὴν προσεύχεται, ἐπειδὴ δὲν προσεύχεται μὲ πόνο. Καὶ ἄλλος μπορεῖ νὰ μὴν προσεύχεται πολύ, ἀλλὰ ἡ προσευχή του νὰ ἔχη ποιότητα, γιατὶ γίνεται μὲ συντριβὴ καὶ ταπείνωση. Ὅταν βέβαια ὑπάρχη καὶ ποσότητα καὶ ποιότητα, τότε ἡ φιλότιμη ψυχὴ λαμβάνει διπλὴ Χάρη καὶ εὐλογία ἀπὸ τὸν Θεό.

– Γέροντα, ὅταν ἔρχωνται στὸ μοναστήρι ἄνθρωποι μὲ πολλὰ προβλήματα καὶ μοῦ δίνουν τὰ ὀνόματά τους, γιὰ νὰ κάνω προσευχή, τοὺς πονῶ, ἀλλὰ μερικὲς φορὲς δὲν διαθέτω χρόνο γιὰ προσευχὴ ἀνάλογο μὲ τὶς ἀνάγκες τους, καὶ μὲ πειράζει ὁ λογισμός.

– Σοῦ λέει κάποιος τὸν πόνο του, κι ἐσὺ τὸν ἀκοῦς καὶ ἀναστενάζεις βαθιά. Τότε, καὶ νὰ μὴν προλάβης νὰ προσευχηθῆς γι’ αὐτόν, αὐτὸς ὁ ἀναστεναγμὸς ἀξίζει γιὰ ὧρες προσευχῆς· εἶναι μιὰ καρδιακὴ προσευχὴ καὶ φέρνει θετικὰ ἀποτελέσματα. Ἢ διαβάζεις ὀνόματα ποὺ σοῦ δίνουν καὶ στενοχωριέσαι ποὺ δὲν ἔχεις χρόνο νὰ κάνης κάτι περισσότερο. Ἕνας καρδιακὸς ἀναστεναγμὸς ποὺ συνοδεύει τὸ κάθε ὄνομα γράφεται ἐκεῖ ἐπάνω στὸν Οὐρανό· ἀνεβαίνει κατ’ εὐθεῖαν στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ!

92 Πρόκειται γιὰ τὸν ἴδιο τὸν Γέροντα Παΐσιο.

93 Ἀφαίρεση κακοήθους ὄγκου ἀπὸ τὸ παχὺ ἔντερο τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1994.

94 Βλ. Δέηση πρὸ τοῦ «Δι’ εὐχῶν» τῆς ἀπολύσεως τοῦ Μεσονυκτικοῦ καὶ τοῦ Ἀποδείπνου.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ ΣΤ’ «Περί Προσευχής»