ΚΑΠΟΙΟΣ Γέροντας, πού ερωτήθηκε από τους αδελφούς τί είναι καταλαλιά
και τί κατάκριση, έδωσε την ακόλουθη εξήγηση:
Με την καταλαλιά φανερώνει κανείς τα κρυφά ελαττώματα του
αδελφού του. Με την κατάκριση καταδικάζει τα φανερά.
“Αν ειπεί κανείς λόγου χάρη, πως ο τάδε
αδελφός είναι μεν καλοπροαίρετος και αγαθός, άλλα του λείπει ή διάκριση, αυτό
είναι καταλαλιά.
“Αν όμως ειπεί ότι ό δείνα είναι πλεονέκτης και φιλάργυρος, τούτο είναι κατάκριση,
γιατί με το λόγο αυτό καταδικάζει τις πράξεις του πλησίον του. Η κατάκριση είναι χειρότερη από την καταλαλιά.
ΠΗΓΑΝ κάποτε αιρετικοί στον Όσιο Ποιμένα κι’ άρχισαν να λέγουν κατηγορίες
εναντίον του Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας. Ο Όσιος τότε σηκώθηκε επάνω, έδωσε
εντολή στον υποτακτικό του να τους ετοιμάσει φαγητό και βγήκε έξω από το κελί, για να μη μολύνει τ’ αυτιά του.
ΕΝΑΣ Γέροντας πνευματικός συμβουλεύει:
“Αν συμβεί ποτέ να κατακρίνεις τον αδελφό σου και σε τύψη γι’ αυτό ή συνείδηση
σου, πήγαινε ευθύς να τον βρεις, εξομολογήσου ότι τον κατέκρινες και ζήτησε του
συγγνώμη. Πρόσεχε στο έξης να μη σε παρασύρει ο διάβολος σ’ αυτό το αμάρτημα,
γιατί η καταλαλιά είναι θάνατος της ψυχής.
“Αν έλθει κάποιος άλλος σε σένα κι’ αρχίσει να κατηγορεί και να κατακρίνει ένα
τρίτον, πρόσεξε καλά μήπως παρασυρθείς και του
ειπείς: «δίκαιο έχεις, έτσι είναι». Καλλίτερα να σωπάσεις ή να του ειπείς:
«Εγώ, αδελφέ μου, είμαι καταδικασμένος για τις αμαρτίες μου δεν έχω δικαίωμα να
καταδικάζω άλλον». Μ’ αυτόν τον τρόπο και τον εαυτό σου σώζεις και τον αδελφό
σου.
Ο ΑΒΒΑΣ Υπερέχιος δίνει την ακόλουθη συμβουλή στους εγκρατείς και νηστευτές:
Φάγε κρέας και πιες κρασί και μη κατατρώγεις με την καταλαλιά τις σάρκες του αδελφού
σου.
Και πάλι:
Καταλαλώντας ο όφις τον Θεό, επέτυχε να βγάλει τους πρωτοπλάστους από τον Παράδεισο. Το ίδιο κάνει
κι’ εκείνος που καταλαλεί τον πλησίον του• βαραίνει την ψυχή του και παρασύρει
στο κακό εκείνον που τον ακούει.
ΕΝΑΣ ΑΓΙΟΣ Γέροντας είδε μια μέρα με τα μάτια του κάποιον αδελφό να πέφτει
σε βαρύ αμάρτημα, κι’ όχι μόνο δεν τον κατέκρινε, αλλά έκλαψε και είπε: «Αυτός
έπεσε σήμερα κι’ εγώ εξάπαντος αύριο. Κι’ αυτός μεν χωρίς άλλο θα μετανοήσει,
ενώ εγώ δεν είμαι βέβαιος γι’ αυτό».
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ, αλήθεια, ν’ άπορη και να εξίσταται ο άνθρωπος και να χάνει
κυριολεκτικά το νου του – γράφει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής – όταν σκέπτεται
πως ο μεν Θεός και Πατήρ δεν κρίνει κανένα, όλη δε την κρίσι έχει παραδώσει
στον Υιό Του, ο δε Υιός διδάσκει «μη κρίνετε, ίνα
μη κριθείτε» και ο Απόστολος Παύλος επίσης, «μη προ καιρού κρίνετε, έως
αν έλθει ο Κύριος» και «εν ω γαρ κρίνεις τον
έτερον, σεαυτόν κατακρίνεις», οι δε άνθρωποι, αφήνοντας κατά μέρος τις
δικές τους αμαρτίες, αφαιρούν το δικαίωμα του Υιού να κρίνει και, σαν αναμάρτητοι,
κρίνουν οι ίδιοι και καταδικάζουν ο ένας τον άλλον; Ο Ουρανός εξίσταται γι’
αυτό κι’ η γη φρίττει, ενώ αυτοί, σαν αναίσθητοι, δε νοιώθουν καμιά ντροπή.
ΕΝΑΣ μοναχός σ’ ένα Κοινόβιο, αμελής στα πνευματικά, έπεσε βαριά
άρρωστος κι’ ήλθε η ώρα του να πεθάνει. Ο Ηγούμενος κι’ όλοι οι αδελφοί τον
περικυκλώσανε για να του δώσουν θάρρος στις τελευταίες του στιγμές. Παρατήρησαν
όμως έκπληκτοι, πως ο αδελφός αντίκριζε τον θάνατο με μεγάλη αταραξία και
ψυχική γαλήνη.- Παιδί μου, του είπε τότε ο Ηγούμενος, όλοι εδώ ξεύρομε πως δεν
ήσουν και τόσο επιμελής στα καθήκοντα σου. Πώς πηγαίνεις με τόσο θάρρος στην
άλλη ζωή; - Είναι αλήθεια, Αββά, ψιθύρισε ο ετοιμοθάνατος, πως δεν ήμουν καλός
μοναχός. Ένα πράγμα όμως τήρησα με ακρίβεια στη ζωή μου: Δεν κατέκρινα ποτέ μου άνθρωπο. Γι’ αυτό σκοπεύω
να ειπώ στο Δεσπότη Χριστό, όταν παρουσιαστώ ενώπιον Του: «Συ, Κύριε, είπες, μη
κρίνετε, ίνα μη κριθείτε», κι’ ελπίζω ότι δεν θα με κρίνει αυστηρά.
- Πήγαινε ειρηνικά στα αιώνιο ταξίδι σου, παιδί μου, του είπε με
θαυμασμό ο Ηγούμενος. Εσύ κατόρθωσες, χωρίς κόπο να σωθείς.
ΕΝΑΣ μοναχός έπεσε κάποτε σε μεγάλο σφάλμα κι’ ο Προϊστάμενος της
σκήτης τον έδιωξε. Όταν το έμαθε ο Αββάς Βενιαμίν, πήρε τα λίγα πράγματα του και
σηκώθηκε να φύγει ξωπίσω του.
Κι’ εγώ αμαρτωλός είμαι, έλεγε στους αδελφούς που τον εμπόδιζαν.
ΠΗΓΕ κάποτε ένας αδελφός από τη σκήτη σε κάποιο Γέροντα αναχωρητή και
του είπε για κάποιον άλλον αδελφό πως είχε πέσει σε μεγάλο σφάλμα.- “Ω, πολύ
άσχημα έκανε, είπε στενοχωρημένος ο Γέροντας.” Ύστερα από λίγες ημέρες συνέβη
να πεθάνει ο μοναχός που έσφαλε. Άγγελος Κυρίου τότε πήγε στον αναχωρητή,
κρατώντας την ψυχή του.
- Αυτός που κατέκρινες, του είπε, πέθανε. Που ορίζεις να
τον κατατάξω;
- Ήμαρτον, εφώναξε με δάκρυα ο Γέροντας. Κι’ από τότε παρακαλούσε κάθε
μέρα τον Θεό να του συγχώρηση εκείνη την αμαρτία και δεν τόλμησε μέχρι τέλους
της ζωής του να κατακρίνει άνθρωπο.
Πηγή: Γεροντικόν. Εκδ.: Ρηγόπουλου, 1983
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου