Απόσπασμα:
«Αληθινή
παιδεία είναι εκείνη που τον 11ο αιώνα
έθεσε υπό την προστασία των Τριών Ιεραρχών ο
ορθόδοξος Ελληνισμός και καταθέτουμε συνοπτικά τα κύρια χαρακτηριστικά
της:
β) Είναι παιδεία θεοκεντρική. Σκοπός της, κατά τον Μ. Βασίλειο, είναι «ομοιωθήναι Θεώ κατά
το δυνατόν ανθρώπου φύσει. Ομοίωσις δε ουκ άνευ γνώσεως, η δε γνώσις ουκ εκτός
των διδαγμάτων» (P.G. 32, 69). Η θέωση, δηλαδή, είναι καρπός της ορθής
διδασκαλίας, που κινητοποιεί τον άνθρωπο σ’ αυτή την κατεύθυνση, και αυτό είναι το έργο του ελληνορθόδοξου σχολείου.
γ) Όταν
ο ιερός Χρυσόστομος έλεγε στο
κήρυγμά του «Πάντα δεύτερα έστω της προνοίας των παίδων» (P.G. 62, 151) («η
μέριμνα για τα παιδιά μας πρέπει να έχει την πρώτη θέση»), συνέδεε την
παιδεία πρωταρχικά με τον χώρο της οικογένειας. Οι Τρεις Ιεράρχες γνώρισαν στα
πρόσωπα των γονέων τους, και μάλιστα των μητέρων
τους, απαράμιλλα πρότυπα αγωγής. Ο Μ. Βασίλειος ομολογεί
με ευγνωμοσύνη ότι η διαμόρφωση της προσωπικότητάς του ήταν εποικοδόμημα στις
καταβολές που έθεσαν η γιαγιά του Οσία Μακρίνα και η μητέρα του Εμμέλεια.
δ) Η δική
μας προτεραιότητα στον οικονομισμό και στα χιλιαστικά οράματα ευημερίας, όπως παραπλανητικά
μας υπόσχονται δεκαετίες τώρα οι πολιτικοί μας,
οδηγεί στο ανθρωποείδωλο του homo
oeconomicus.
Ωστόσο η παιδεία των Τριών Ιεραρχών αποβλέπει στην εν Χριστώ τελείωση του ανθρώπου. Προεκτείνοντας τον γνωστό λόγο
του Μενάνδρου, ο Χρυσόστομος διακηρύσσει:
«Αυθεντικός άνθρωπος είναι όποιος σώζει μέσα του τον Χριστό, που είναι το
αρχέτυπό του, με την τήρηση των θείων εντολών».
ε) Σκοπός
της παιδείας δεν είναι η ξηρή πολυμάθεια αλλά η εν
Χριστώ πλήρωση του ανθρώπου. Αυτό δεν οδηγεί, βέβαια, στην «ήσσονα»
προσπάθεια.
Λέγει ο Χρυσόστομος: Με το να σας προτρέπω να διδάσκετε στα παιδιά σας την
Αγία Γραφή, «μη νομιζέτω με νομοθετείν αμαθείς τους παίδας γίνεσθαι. Ου κωλύων
παιδεύειν ταύτα λέγων, αλλά κωλύων εκείνοις μόνοις προσέχειν» (P.G. 47,
368).
Οι Άγιοι Πατέρες δεν κηρύσσουν την αμάθεια, αλλά αποτρέπουν την
απολυτοποίηση της πάντοτε ελλειμματικής ανθρώπινης γνώσης.»
(Εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια” Ιανουάριος 2016. Πηγή
ψηφ. κειμένου: aktines.blogspot.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου